Od kwietnia 2012 wszyscy obywatele i obywatelki Unii będą mogli korzystać z nowego narzędzia demokracji bezpośredniej: Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej (EIO). Wystarczy odpowiedni wniosek i zebranie co najmniej miliona podpisów z co najmniej 7 państw członkowskich. EIO to apel do Komisji Europejskiej o przedłożenie nowego ustawodawstwa europejskiego bądź zmiany istniejących przepisów.