Koronawirus a życie codzienne
Pandemia koronawirusa, która ogarnęła Europę i Świat wiosną 2020 roku zdecydowanie wpłynęła na naszą codzienność. Zmieniła sposób, w jaki żyjemy, nasze relacje i nawyki. Każdy na zagrożenie z nią związane reagował w inny sposób. Czasem postawy były skrajnie różne, jednak nie zmienia to faktu, iż dla całego naszego pokolenia była i jest to sytuacja nowa, nieznana, a przede wszystkim mocno nas doświadczająca i odbijająca się na relacjach społecznych oraz zdrowiu psychicznym. Zostaliśmy wystawieni na próbę, jakiej wcześniej nie doświadczyliśmy.
Tuż przed pandemią mieszkańcy krajów rozwiniętych, takich jak Polska, żyli w najbardziej bezpiecznych i komfortowych czasach, jakie zna historia. Nie zastanawialiśmy się nad tym, co mamy, każde potrzeby mogliśmy łatwo i szybko zaspokajać, nie groziły nam żadne poważne niebezpieczeństwa. Jednak koronawirus to wszystko zmienił i wywrócił do góry nogami.
Zmiany dotyczyły wielu stref życia – zaczęliśmy dbać o dystans społeczny, nosić maseczki, pracować i uczyć się zdalnie, doświadczyliśmy również okresów lockdown’u, kiedy to nawet spacery były niedozwolone. To pierwszy moment w życiu wielu osób, w których nie mogły bez problemu realizować swoich potrzeb – wyjść na zakupy, do restauracji, kina, a nawet do lasu. Zdecydowanie poluźniły się również relacje, z uwagi na ptrzebę chronienia bliskich. Wszystkie te zawirowania wpłynęły na pewne zachowania społeczne, które możemy obserwować i opisywać, a których wcześniej nie doświadczaliśmy.
Emocje i obawy oraz nawyki
W naszym życiu pojawiły się nowe emocje, a niektóre z istniejących przybrały większe nasilenie. Od początków pandemii zdecydowanie mocniej odczuwamy lęk o zdrowie i życie bliskich, boimy się o to, jak dalej potoczy się sytuacja pandemiczna, ile będzie trwała, martwimy się o ryzyko kolejnych lockdown’ów. Badania pokazują, że dużo bardziej obawiamy się w ogóle chorób zakaźnych niż dwa lata temu. Dodatkowo zdajemy sobie sprawę, że w dzisiejszym globalnym społeczeństwie choroby te są groźniejsze i łatwiej się rozprzestrzeniają.
Odczuwamy zmęczenie epidemią, strachem o bezpieczeństwo finansowe i zdrowotne. Jesteśmy też bardzo sfrustrowani, niespokojni, przede wszystkim dlatego, że nie możemy wykonywać naszych codziennych obowiązków, czujemy się uwięzieni, nie wiemy, kiedy sytuacja się zmieni, kiedy wrócimy do normalności. Cały ciężar tych emocji dość jednoznacznie widać w przypadku recept realizowanych na leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe, których ilość zdecydowanie wzrosła w ostatnich miesiącach.
Dość jednoznacznie widać również zmianę naszych niektórych nawyków – rzadziej spotykamy się innymi ludźmi, rzadziej korzystamy z komunikacji miejskiej i odwiedzamy miejsca publiczne. Za to częściej myjemy i dezynfekujemy ręce, a także śledzimy komunikaty mediowe, choć nie zawsze im ufamy.
Więzi i komunikowanie się
Koronawirus zdecydowanie zmienił dynamikę relacji międzyludzkich. Z powodu zamknięcia, z niektórymi osobami nasze relacje zdecydowanie się rozluźniły, osłabiły. Przede wszystkim ze względu na ograniczone możliwości spotykania się. W wielu domach natomiast wzmocniły się więzi między najbliższymi członkami rodziny. To z nimi mamy codzienny kontakt i to na nich mogliśmy liczyć w najtrudniejszych chwilach. Zmienił się również sposób komunikowania się z bliskimi, odkryliśmy możliwość korzystania z narzędzi zdalnych, które w tych czasach sporo ułatwiają. Choć wiele osób zdecydowanie tęskni za bezpośrednim ludzkim kontaktem.
Praca zawodowa
Praca zdecydowanie dominuje w naszym życiu, ponieważ wykonujemy ją przez większość naszego dnia. Dlatego i w tym wymiarze epidemia odcisnęła na nas ślad. Według badań jedynie 15% osób pracuje tak jak wcześniej. Zdecydowana większość przeszła na pracę zdalną lub hybrydową. Musieliśmy się nauczyć nowych narzędzi i nowej rzeczywistości pracy z domowego zacisza, czeto w towarzystwie najbliższych i domowych obowiązków. Z dnia na dzień przeszliśmy w tryb online, który na początku zdecydowanie nas przerażał, Dziś jednak dostrzegamy wiele jego zalet. Naukowcy mówią, że dzięki pandemii zdecydowanie przyspieszyliśmy proces przejścia pracy do sieci i z nauczonych narzędzi będziemy już korzystać nawet, jeśli sytuacja epidemiczna się uspokoi. Wielu respondentów jednak zwraca uwagę, że nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z drugą osobą. Pomimo, że konferencje online są bardzo wygodne i zdecydowanie bardziej dostępne, to część z nas z dużą chęcią skorzystałaby ze spotkania na żywo, gdyby tylko była taka możliwość.
Co doceniliśmy?
Pomimo, iż lockdown i cała sytuacja pandemiczna w wielu dziedzinach życia są dla nas trudne i uciążliwe, to istnieją zmiany, które nam pozwoliły zwrócić uwagę na pewne aspekty naszego życia. Wiele osób deklaruje, że doceniło czas z bliskimi, możliwość spędzania dnia w okolicznościach przyrody. Wielu zaczęło gotowa, mocniej skupiło się na budowaniu swojego gniazda rodzinnego i zacieśnianiu więzi z najbliższymi. Część respondentów deklaruje również, że pandemii pomogła im się skupić na rozwijaniu swojej pasji. Wspólnie dostrzegliśmy też dzięki koronawirusowi kilka ważnych wartości – rolę służby zdrowia i naukowców w dzisiejszym świecie, ważność solidarności międzyludzkiej, zwiększenie wrażliwości na innych i przewartościowanie tego co w życiu najważniejsze. część z nas ma nadzieje, że kryzys ten zmieni też trochę kierunek w którym podąża świat, szczególnie w kontekście olbrzymiego konsumpcjonizmu oraz braku szacunku do planety.
Wszystkie opisany zmiany i zawirowania mogą mieć charakter przejściowy, ale mogą również zostać z nami na zawsze. Socjolodzy nie są w pełni pewni, jak będzie wyglądał świat i jak będzie się zachowywało społeczeństwo, gdy choroba w końcu odpuści. Choć i pojawia się wiele głosów, że ta pandemiczna rzeczywistość zostanie z nami na zawsze i nowo wykształcone nawyki również. najważniejsze w tym wszystkim aby świadomie podchodzić do zmian i kierować naszymi zrachowaniami tak, aby ich zmiana chroniła nas i zabezpieczała w aktualnej sytuacji.
Badania i artykuły do poczytania:
https://uniwersyteckie.pl/nauka/koronawirus-zycie-codzienne-w-czasie-pandemii
Życie codzienne w czasach zarazy. 2020. Komunikat z badań Centrum Badania Opinii Społecznej, Nr 60/2020. Skutki epidemii koronawirusa w życiu zawodowym i budżetach domowych. 2020. Komunikat z badań Centrum Badania Opinii Społecznej, Nr 56/2020.
https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Badanie-spoleczenstwo-wobec-epidemii-fin.pdf
Artykuł powstał w ramach projektu „Europe in Solidarity” finansowanego ze środków Parlamentu Europejskiego.
Polski Klub Ekologiczny w Krakowie Koło Miejskie Gliwice dziękuje za wsparcie finansowe Unii Europejskiej. Wyłączna odpowiedzialność za treść materiału spoczywa na Polskim Klubie Ekologicznym w Krakowie Koło Miejskie Gliwice. Niniejszy materiał nie odzwierciedla opinii Unii Europejskiej. Parlament Europejski nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie informacji zawartych w materiale.
Powiązane artykuły
Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.