ISSN 2657-9596

Komisja Ochrony Środowiska PE za przyjęciem rozporządzenia ws. pestycydów

PAN Europe
27/10/2023

24 października członkowie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) Parlamentu Europejskiego podtrzymali i częściowo poprawili wniosek Komisji Europejskiej dotyczący rozporządzenia w sprawie stosowania pestycydów (SUR). Przyjęty kompromisowy tekst zawiera pewne ulepszenia, ale nadal brakuje w nim kluczowych przepisów mających na celu ochronę obywateli i środowiska.

Ponieważ ENVI jest wiodącą komisją w tej sprawie, głosowanie stanowi kluczowy krok w procesie negocjacji w Parlamencie. Tekst zatwierdzony w ENVI (47 głosów za, 37 przeciw i 2 wstrzymujące się) uwzględnił kompromisowe poprawki opracowane i poparte przez większość Renew Europe, Lewicę (GUE/NGL), Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów oraz Zielonych/EFA.

Chociaż przyjęty tekst poprawia niektóre z aspektów wniosku Komisji, przepisy nadal nie spełniają kluczowych wymagań obywateli i naukowców”- mówi Natalija Svrtan, specjalistka ds. polityki w PAN Europe. „Interesy przemysłu rolnego wyrażane przez niektórych europosłów pod wieloma względami uniemożliwiły podejmowanie decyzji opartych na nauce i priorytetowe traktowanie interesu publicznego”.

Ważne jest to, że zatwierdzony tekst nadal wspiera rozporządzenie z prawnie wiążącymi definicjami i obowiązkami, pomimo usilnych starań, aby w pełni odrzucić propozycję, a nawet zmienić ją w dyrektywę.

Cel redukcji dla najbardziej niebezpiecznych pestycydów został zwiększony do 65%. Jest to postęp w stosunku do propozycji Komisji. Jednak substancje te muszą zostać wycofane tak szybko, jak to możliwe, a pełny zakaz jest konieczny najpóźniej do 2030 r.” –  mówi Kristine De Schamphelaere, specjalista ds. polityki w PAN Europe. „Kluczowe znaczenie ma również, aby przegłosowany tekst utrzymywał wiążące przepisy dotyczące zintegrowanej ochrony przed szkodnikami i przepisy dotyczące poszczególnych upraw, tak aby rolnicy byli zobowiązani do priorytetowego stosowania metod zapobiegawczych i niechemicznych.

Przepisy dotyczące konkretnych upraw zostały pod pewnymi względami osłabione. W tekście znalazły się również bardzo potrzebne i ważne nowe przepisy dotyczące monitorowania pozostałości pestycydów i metabolitów w środowisku, a także u ludzi, importu i eksportu substancji czynnych i pestycydów oraz dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Z drugiej strony, tekst nie odnosi się do wysoce wadliwej metody obliczania redukcji pestycydów, tzw. zharmonizowanego wskaźnika ryzyka” – mówi Natalija Svrtan. „Ta przyjazna dla przemysłu metoda obliczania jest myląca i daje fałszywe wrażenie poprawy, podczas gdy nie ma żadnej!”.

Zmieniono również okres odniesienia dla obliczania redukcji z lat 2015-2017 na lata 2013-2017, obniżając tym samym poziom ambicji. Podczas gdy Komisja zaproponowała całkowity zakaz stosowania pestycydów na wszystkich obszarach wrażliwych, przegłosowany tekst dopuszcza produkty biokontroli i produkty dozwolone w rolnictwie ekologicznym, a także odstępstwa od zakazu stosowania innych substancji na obszarach wrażliwych. Ponadto niektóre obszary zostały usunięte z definicji, takie jak obszary wyznaczone „do ochrony siedlisk lub gatunków, w których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie” (część załącznika IV Ramowej Dyrektywy Wodnej). Tekst pozostawia państwom członkowskim decyzję o wskazaniu obszarów chronionych poza obszarami Natura 2000 jako obszarów wrażliwych.

Proponowane 3- lub 5-metrowe strefy buforowe wokół obszarów wrażliwych nie zapewnią skutecznej ochrony obywateli i różnorodności biologicznej. Wyraźnie pokazują to dane dotyczące przenoszenia pestycydów. W niedawnym sondażu IPSOS obywatele ponownie wyrazili szerokie poparcie dla ambitnych polityk dotyczących pestycydów, takich jak znacznie szersze strefy buforowe” – mówi Kristine De Schamphelaere.

PAN Europe uważa, że niezbędne jest, aby głosowanie plenarne (w połowie listopada) zajęło się pozostałymi istotnymi niedociągnięciami obecnego tekstu. Byłoby to odzwierciedleniem opartego na nauce procesu decyzyjnego i priorytetowego traktowania interesu publicznego, zgodnie z oczekiwaniami obywateli. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego we wspólnym oświadczeniu przedstawiły ważne postulaty dotyczące skutecznego rozporządzenia ws. zrównoważonego stosowania pestycydów (SUR).

źródło: Informacja prasowa Pesticide Action Network Europe

Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.