ISSN 2657-9596

Opowieść o zwyczajnych Żydach

Wojciech Cegielski
23/08/2012

W Teatrze Żydowskim trwają przygotowania do premiery najnowszej sztuki Jerzego Andrzeja Masłowskiego pt. „Pożegnania’68”. Ta z jednej strony poetycka, z drugiej – pełna dramatycznych zwrotów akcji opowieść rozgrywa się w czasie wydarzeń marcowych 1968 roku, kiedy to w wyniku nagonki antysemickiej wyemigrowało z Polski ponad 20 tys. osób pochodzenia żydowskiego.

Wydarzenia marcowe były tematem kilku opowiadań, powieści i scenariuszy filmowych. Jednak sztuka Masłowskiego różni się od nich zasadniczo. O ile w tamtych opowieściach bohaterowie – mniej lub bardziej – związani byli z klasą polityczną, środowiskiem akademickim bądź artystycznym, o tyle w „Pożegnaniach’68” spotykamy zwyczajną rodzinę zaabsorbowaną swoimi codziennymi sprawami i żyjącą z dala od wielkiej polityki, salonów i intelektualnej śmietanki. Ale że od polityki nie da się uciec, bohaterowie nieoczekiwanie dostają się w wir politycznej awantury i w jednej chwili rozsypuje się ich dotychczas stabilny, uporządkowany i bezpieczny świat. Rodzina, prześladowana przez nazistów w czasie wojny i od tamtego czasu ukrywająca swe żydowskie korzenie, zostaje rozpoznana i staje przed wyborem: emigrować czy – bez względu na konsekwencje – zostać w kraju. Nagle na światło dzienne wychodzą skrzętnie skrywane rodzinne sekrety, obozowe traumy, lęki…

Ale nie jest to tylko opowieść o tamtych czasach, bowiem Masłowski poprzez pryzmat wydarzeń marcowych opowiada całkiem współczesną historię o ludziach wykluczonych, którzy są wyrzucani poza margines społeczeństwa. „Pożegnania’68” opowiadają o potrzebie tolerancji. Oglądając tę sztukę, można odnieść wrażenie, że jej bohaterami równie dobrze mogłyby być Romowie, bezdomni czy osoby ze środowiska LGBT (nawiasem mówiąc, w „Pożegnaniach’68” pojawia się też delikatny wątek gejowski).

Reżyserem spektaklu jest Rafał Sisicki, którego znamy z wielu znakomitych produkcji m.in. „Kwiatów dla Algernona”, zaś na scenie pojawią się lubiani artyści Teatru Żydowskiego: Monika Chrząstowska, Izabella Rzeszowska, Henryk Rajfer i Marek Węglarski. Premiera odbędzie się latem w czasie festiwalu Warszawa Singera.

PS Premiera: 28 sierpnia, godz. 18.00, Teatr Żydowski, Plac Grzybowski 12/15, Warszawa.

Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.