10 zalet krótszego tygodnia pracy
Szeregi zwolenników większej równowagi między pracą a życiem poszerzyły się, dość niespodziewanie, o kolejną osobę. Podczas wystąpienia na konferencji biznesowej w Paragwaju w lipcu 2014 r. miliarder z branży telekomunikacyjnej Carlos Slim zasugerował, że nowy, trzydniowy tydzień pracy może i powinien stać się normą. Nieco wcześniej do skrócenia tygodnia roboczego do czterech dni wezwał czołowy brytyjski lekarz John Aston.
Fundacja Nowej Ekonomii od dawna opowiada się za skróceniem i większą elastycznością czasową pracy najemnej, najpierw w raporcie „21 godzin”, a niedawno w książce „Czas po naszej stronie”. Wszelkie kroki w stronę krótszego tygodnia roboczego powinny być wprowadzane stopniowo i muszą im towarzyszyć wysiłki na rzecz wzmocnienia poziomu płac w gospodarce. Zakładając, że spełnione są te warunki, istnieją wyraźne korzyści tego rozwiązania dla środowiska, gospodarki i społeczeństwa.
1. Mniejszy ślad węglowy: Kraje o krótszym średnim czasie pracy mają na ogół mniejszy negatywny wpływ na środowisko. Jako kraj, Wielka Brytania aktualnie zużywa więcej zasobów naturalnych niż powinna. Zwolnienie tempa przesunęłoby od szkodliwego dla środowiska modelu konsumpcji dyktowanej wygodą w stronę bardziej zrównoważonego trybu życia.
2. Silniejsza gospodarka: Przy odpowiednim wdrożeniu, skrócenie tygodnia roboczego poprawiłoby równość społeczno-ekonomiczną, zmniejszając zależność od wzrostu opartego na zadłużeniu – a to kluczowe składniki zdrowej gospodarki. Byłaby to też gospodarka konkurencyjna: Holandia i Niemcy mają krótsze tygodnie robocze niż Wielka Brytania czy USA, a jednak ich gospodarki są równie silne lub nawet silniejsze.
3. Lepsi pracownicy: Ludzie, którzy pracują mniej, są bardziej produktywni godzinowo niż ci, którzy regularnie pracują ponad 40 godzin w tygodniu. Są zdrowsi i rzadziej chodzą na zwolnienia lekarskie, są bardziej stabilni i zaangażowani jako pracownicy.
4. Niższe bezrobocie: Średnie godziny robocze mogą byś różne, ale nie są wyrównane w całej gospodarce – jedni pracują dzień i noc, inni bez powodzenia usiłują znaleźć jakąkolwiek pracę. Krótszy tydzień roboczy pomógłby redystrybuować czas płatnej i bezpłatnej pracy bardziej równomiernie w całym społeczeństwie.
5. Wyższa jakość życia: Danie wszystkim więcej wolnego czasu zmniejszyłoby poziom stresu i poprawiłoby ogólne samopoczucie, a także zdrowie psychiczne i fizyczne. Krótszy tydzień pracy pomógłby nam wszystkim odejść od obecnego modelu: życia dla pracy, pracy dla zarobku i zarobku dla konsumpcji. Pomógłby też poświęcać więcej uwagi i doceniać to, co naprawdę cenimy w życiu.
6. Większa równość kobiet i mężczyzn: Kobiety obecnie spędzają więcej czasu niż mężczyźni wykonując bezpłatną pracę. Powszechne skrócenie tygodnia roboczego pomogłoby zmienić podejście do ról płciowych i promowało wyrównanie pracy płatnej i bezpłatnej. Pomogłoby też ponownie docenić prace tradycyjnie przypisywane kobietom.
7. Wysokiej jakości, dostępniejsza opieka nad dziećmi: Wysokie zapotrzebowanie na opiekę nad dziećmi częściowo wynika z nadmiernie długich godzin pracy. Krótszy tydzień roboczy pomógłby matkom i ojcom lepiej zarządzać czasem, zmniejszając koszty pełnowymiarowej opieki nad dziećmi. Poza redukcją kosztów, krótsza praca dałaby rodzicom więcej czasu na spędzanie ze swoimi dziećmi. Więcej okazji do wspólnych zabaw, doświadczeń i uczenia się od siebie nawzajem byłoby z korzyścią dla matek, ojców, jak i dzieci.
8. Więcej czasu dla rodziny, przyjaciół i sąsiadów: Spędzanie mniejszej ilości czasu w pracy zawodowej dałaby nam więcej czasu na spędzanie ze sobą – rodzicami, dziećmi, znajomymi i sąsiadami. Pomogłoby nam też cenić i wzmacniać związki, które sprawiają, że warto żyć, a także pomogłoby budować silniejsze społeczeństwo.
9. Szczęśliwsze życie w późnym wieku: Krótszy i bardziej elastyczny tydzień roboczy może ułatwić przejście od zatrudnienia na emeryturę, jak też wydłużyć ten proces. Godziny pracy mogłyby być stopniowo skracane przez dekadę albo dłużej. Nagłe przejście od długich godzin pracy na emeryturę może być traumatyczne, często powoduje choroby i wczesną śmierć.
10. Silniejsza demokracja: Wszyscy mielibyśmy więcej czasu na aktywność lokalną, dowiadywanie się, co dzieje się wokół nas, angażowanie się w politykę, lokalnie i na poziomie krajowym, zadawanie pytań, zmienianie świata wokół siebie.
Artykuł 10 reasons for a shorter working week ukazał się na stronie New Economics Foundation. Przeł. Tomasz Szustek.
Powiązane artykuły
Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.