Aktywny rolnik po konsultacjach – co dalej z reformą rolnictwa?

Trwające od kilku miesięcy konsultacje społeczne wokół nowej definicji „aktywnego rolnika” wprowadzają powiew nadziei na gruntową reformę polskiego rolnictwa — reformę, która ma nie tylko uszczelnić system dopłat unijnych, ale także wyeliminować patologie i usprawnić ochronę środowiska.

W Polsce od lat problemem była tzw. fikcyjna działalność rolnicza. Środki unijne często trafiały do podmiotów, które formalnie spełniały wytyczne, lecz w praktyce nie prowadziły realnej produkcji rolnej, co generowało poważne napięcia wśród rzeczywistych producentów żywności. Konsultacje jasno wskazały, że niezbędna jest jasna i transparentna definicja rolnika aktywnego, bazująca na faktycznym zaangażowaniu w produkcję rolną oraz wdrażaniu praktyk proekologicznych.

Przesłanie konsultacji brzmi jednoznacznie: wsparcie finansowe powinny otrzymywać wyłącznie te gospodarstwa, które realnie inwestują w ziemię i jej przyszłość. To krok milowy nie tylko pod kątem ekonomicznym, ale również ekologicznym, bowiem zachęca do wprowadzenia technologii i metod upraw mało szkodliwych dla środowiska.

Ciekawym i nieoczekiwanym elementem dyskusji był temat właścicieli gruntów, którzy osobiście nie uprawiają ziemi, ale wydzierżawiają ją aktywnym rolnikom. Propozycje ograniczenia ich praw spotkały się z poważnym sprzeciwem, ponieważ takie regulacje mogłyby prowadzić do pozostawiania znacznych obszarów nieużytkowanych, co byłoby katastrofalne dla gospodarki rolnej i kwestii środowiskowych. Eksperci podkreślają, że takie działania byłyby nie tylko nieekonomiczne, ale i ekologicznie szkodliwe — zaniedbana ziemia szybko traci swoje walory i staje się siedliskiem chwastów i erozji.

Co ważne, konsultacje zaakcentowały potrzebę elastycznego podejścia do małych gospodarstw, często do 5 hektarów, które działają w systemie uzupełniającym i powinny być wyłączone z nadmiernych obostrzeń administracyjnych. To sygnał, że polityka rolna powinna respektować różnorodność polskiego krajobrazu rolniczego i unikać „uniwersalnych” rozwiązań, które bywają krzywdzące.

Wreszcie, ważnym postulatem zgłoszonym podczas konsultacji jest poszerzenie katalogu dowodów potwierdzających aktywność rolną, aby nie wykluczać rolników działających według indywidualnych, często niestandardowych modeli gospodarowania. Ta inkluzywność zwiększa szansę na sprawiedliwe wsparcie, doceniając różne sposoby i skalę pracy na roli.

Co dalej po konsultacjach?

Po zakończeniu konsultacji społecznych projekt ustawy o aktywnym rolniku przejdzie do procesu legislacyjnego w rządowym centrum legislacji, gdzie uwzględnione zostaną zgłoszone uwagi.  Równocześnie planowane jest uruchomienie rejestru aktywnych rolników prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), co umożliwi skuteczną weryfikację uprawnień do dopłat. Nowa definicja i mechanizmy jej wdrażania mają wejść w życie najpóźniej od 2026 roku, aby zapewnić sprawiedliwy i przejrzysty system wsparcia, promujący realne gospodarstwa i przyjazne środowisku praktyki rolnicze.

To ważny krok, który może zmienić polskie rolnictwo, promując trwałość, transparentność i ochronę zasobów naturalnych

Źródło: gov.pl

Powiązane artykuły

ZIELONA REFORMA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ DALEJ NA STOLE NEGOCJACYJNYM: „Zielona” reforma, która nic nie zmienia ZIELONY ŁAD. SZANSA CZY ZAGROŻENIE DLA POLSKIEGO ROLNICTWA? Z przyrodą, a nie przeciw niej. Rolnik Roku 2021 EURACTIV.pl: Reforma wspólnej polityki rolnej to szansa dla małych i średnich gospodarstw