Jak założyć ogród na dachu?

Ogród na dachu pozwala użytecznie wykorzystać przestrzeń i stworzyć tętniącą życiem oazę w betonowej dżungli. W zależności od rodzaju dachu pełen roślin ogród stanowi miejską enklawę dla ptaków i owadów, ale również dla nas może być miejscem schronienia od miejskiego zgiełku.

Dlaczego ogród na dachu to dobry pomysł?

Stworzenie ogrodu na dachu to nadanie życia martwej przestrzeni. Zielony dach żyje, zwiększając biologicznie czynną powierzchnię i daje dogodne warunki do życia i rozmnażania się roślin, owadów, a nawet małych zwierząt. Rośliny gromadzą wodę, zwiększając wilgotność powietrza oraz je filtrują, dzięki czemu otoczenie jest bardziej przyjazne dla ludzi.

Zielona roślinność nie nagrzewa się tak jak beton lub inne formy pokrycia dachu. Ogród obniża w ten sposób temperaturę otoczenia i przeciwdziała powstawaniu typowych dla miast wysp ciepła.

Ogród na dachu daje też możliwość stworzenia coraz bardziej popularnych hoteli dla pszczół i owadów lub domków lęgowych dla ptaków z gatunków przyjaznych człowiekowi np. jeżyków, które skutecznie walczącą z plagami komarów. Taki ogród daje znacznie większe możliwości niż ogród na balkonie.

Niestety założenie ogrodu na dachu nie jest łatwe ze względu na ograniczoną powierzchnię, cienką warstwę podłoża, a także konieczność przetransportowania na dach wszystkich warstw podłoża, roślin, narzędzi, elementów dekoracyjnych i mebli.

Jaki dach nadaje się na założenie ogrodu?

Ogrody zakładane są najczęściej na dachach budynków w miastach. Mogą być one tworzone na budynkach mieszkalnych, ale również obiektach użyteczności publicznej, biurowcach, czy obiektach handlowych. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby mały ogród założyć również na dachu garażu, budynku gospodarczego, czy wiaty śmietnikowej. Takie enklawy zieleni będą odgrywać rolę ekologiczną, ale również estetyczną.

W każdym przypadku, przed rozpoczęciem prac, musimy się upewnić, że dach wytrzyma dodatkowe obciążenie. Konstrukcja dachu musi być solidna, a w niektórych przypadkach będzie konieczne wykonanie dodatkowych wzmocnień. Obciążenie jednego metra kwadratowego dachu może wynieść od kilkudziesięciu do ponad stu kilogramów. Będzie ono jeszcze większe po opadach deszczu. Trzeba pamiętać, że podłoże będzie zatrzymywać wodę, co jest korzystne, jednak w znaczny sposób obciąża konstrukcję.

Przygotowanie projektu warto zlecić specjaliście, który zweryfikuje parametry techniczne dachu i jeśli będzie to konieczne, skontaktuje się z nadzorem budowlanym. Niezbędne będzie również uzyskanie zgody zarządcy budynku lub wspólnoty mieszkaniowej.

Ogród można utworzyć nie tylko na dachu płaskim, ale również skośnym, o niewielkim stopniu nachylenia (do około 20%-25% spadku).

Główne rodzaje ogrodów na dachu

Duży dach, który chcemy wykorzystywać do celów rekreacyjnych, jak typowy ogród to tzw. intensywny dach zielony. Możemy na nim zasadzić trawy, rośliny ozdobne, krzewy, a nawet drzewa. Na dachu możemy wydzielić część do odpoczynku, przygotować ścieżki i wykorzystać meble ogrodowe. O zieleń na takim dachu musimy dbać jak w każdym innym ogrodzie.

Inną opcją jest dach ekstensywny, który nie jest przeznaczony do wypoczynku. Pełni on funkcję dekoracyjną i ekologiczną. Użyjemy na nim inny rodzaj roślinności, której nie trzeba systematycznie pielęgnować. Są to rośliny wieloletnie, odporne na różne warunki pogodowe i zjawiska atmosferyczne. Nie są jednak odporne na deptanie, dla tego po dachu tego typu nie będziemy chodzić.

Przygotowanie dachu

Rozważanie założenia ogrodu na dachu najlepiej rozpocząć już w fazie projektu budowli. W tym momencie łatwiej jest zaplanować niezbędną konstrukcję i niezbędne wzmocnienia. Istnieje także możliwość adaptacji istniejącej konstrukcji po weryfikacji nośności dachu. Aranżację ogrodu można przeprowadzić samodzielnie lub skorzystać z pomocy architekta krajobrazu, który opracuje profesjonalny projekt. Analogicznie postępujemy z przygotowaniem podłoża – można je zaaranżować własnoręcznie lub zdecydować się na gotowe rozwiązania, które ułatwiają prace ogrodowe i sprzyjają rozwojowi posadzonych roślin.

Jednym z najważniejszych elementów jest hydroizolacja. Będzie ona stanowić bazę dla kolejnych warstw podłoża. Aby uniknąć przecieków na niższe kondygnacje, hydroizolacja musi być położona na całej powierzchni dachu, nawet tam, gdzie nie przewidujemy roślin. Jej zadaniem jest ochrona przed przedostawaniem się wody, więc musi być wykonana solidnie. Do tego celu wykorzystuje się najczęściej papę bitumiczną,  folię na bazie kauczuku syntetycznego lub grubą folię PCV.

Na izolacji układamy warstwę ochronną z geowłókniny. Jej zadaniem będzie zabezpieczenie hydroizolacji przed korzeniami roślin.

Kolejna warstwa to drenaż, który będzie odpowiedzialny za odprowadzenie nadmiaru nagromadzonej wody do rynien, lub zbiorników gromadzących wodę do późniejszego wykorzystania. Do tego celu wykorzystujemy najczęściej żwir, keramzyt lub specjalnie przygotowane maty. Na drenażu układamy warstwę filtrującą. Chroni ona przed zanieczyszczeniami warstwy ułożone pod nią. Zadanie to bardzo dobrze spełnia geowłóknina, która uniemożliwi przedostawanie się niżej podłoża i zapychanie w ten sposób drenażu.

Ostatnia warstwa to tzw. warstwa wegetacyjna, czyli podłoże, na którym będą rosnąć nasze rośliny. Najczęściej jest to mieszanka humusu i żwiru lub keramzytu. Warstwa podłoża jest uzależniona od rodzaju roślin i wynosi około 20 cm w przypadku dachów ekstensywnych i nawet 35 cm dla roślin na dachach intensywnych.

Dobór roślin

Dobrze przygotowany ogród na dachu cechuje bujna, soczysta i gęsta roślinność. Na dachu ekstensywnym przyjmą się gatunki łatwe w utrzymaniu, odporne na wahania temperatur oraz suszę. Zalecane są:

• mchy,
• porosty,
• rojniki,
• rozchodniki,
• trawa.

Większe możliwości daje nam dach intensywny. Rośliny możemy dobierać wg własnych preferencji, doświadczenia w hodowli oraz czasu, który możemy poświęcić na pielęgnację.

Dobrym rozwiązaniem będą:

• trawy ozdobne,
• mchy,
• kolorowe i ozdobne byliny,
• liliowce,
• jeżówki,
• rozchodniki,
• lawenda,
• werbena,
• aromatyczne zioła.

Aranżując miejsce do odpoczynku warto pomyśleć o roślinach z kolorowymi kwiatami o intensywnym zapachu oraz pnączach, którymi możemy pokryć ściany, kominy lub inne elementy konstrukcyjne występujące na dachu.

W zależności od wielkości ogrodu i konstrukcji dachu możemy pomyśleć również o niewysokich krzewach takich jak hortensje czy róże, a nawet wybranych gatunkach drzew. Mogą być one sadzone bezpośrednio na wcześniej przygotowanym podłożu albo w specjalnych donicach.

Pielęgnacja ogrodu na dachu

Każdy ogród musi być pielęgnowany, szczególnie w pierwszych latach po jego założeniu. Nawet jeśli wybierzemy mniej wymagające rośliny, to w pierwszych sezonach musimy je zabezpieczać przed suszą i mrozem. Z dachu musimy usuwać samosiejki i suche liście, a trawy muszą być regularnie koszone i nawożone.

Po kilku latach rośliny będą miały już rozbudowany system korzeniowy, trwale związany z podłożem i w przypadku dachów ekstensywnych powinny być samowystarczalne. To oznacza, że nie będą wymagały naszej opieki poza kilkoma podstawowymi zabiegami pielęgnacyjnymi kilka razy do roku.

Pielęgnacja ogrodu intensywnego nie będzie się wiele różniła od dbania o tradycyjny, gruntowy ogród. Sposób i intensywność zabiegów musi być dopasowana do uprawianych przez nas gatunków roślin.
__________________

Artykuł sponsorowany:
Nieruchomosci-online.pl