Wielka Zmiana

Joanna Macy: Wielka Zmiana jest przejściem od Społeczeństwa Wzrostu Przemysłowego do cywilizacji podtrzymującej życie.

Wielka Zmiana jest nazwą najważniejszej przygody naszych czasów: przejścia od Społeczeństwa Wzrostu Przemysłowego do cywilizacji podtrzymującej życie.

Kryzysy ekologiczne i społeczne, w obliczu których stoimy, spowodowane są przez system gospodarczy zależny od ciągłego wzrostu. Ta autodestrukcyjna gospodarka polityczna wyznacza swoje cele i ocenia skuteczność w kategoriach ciągłego wzrostu zysków przedsiębiorstw – innymi słowy tego, jak szybko surowce mogą być wydobywane z Ziemi i przekształcone w produkty, broń i odpady.

Jednocześnie jesteśmy w trakcie rewolucji, ponieważ ludzie uświadamiają sobie, że możemy zaspokoić swoje potrzeby, nie niszcząc naszego świata. Dysponujemy wiedzą technologiczną, narzędziami komunikacyjnymi i zasobami materialnymi, pozwalającymi na wyprodukowanie wystarczającej ilości żywności, zapewnienie czystego powietrza i wody oraz zaspokojenie rozsądnego zapotrzebowania na energię. Przyszłe pokolenia, jeśli będzie jeszcze świat nadający się do życia, popatrzą w przeszłość na to przełomowe przejście do społeczeństwa podtrzymującego życie, które właśnie czynimy, i być może nazwą je czasem Wielkiej Zmiany. Dzieje się to teraz.

Niezależnie od tego, czy zauważają to kontrolowane przez korporacje media, Wielka Zmiana jest rzeczywistością. Jakkolwiek nie wiemy jeszcze, czy zajdzie wystarczająco szybko, by mogła przetrwać ludzkość i inne wyższe formy życia, jest ona w pełnym toku. I nabiera rozmachu dzięki działaniom niezliczonych jednostek i grup na całym świecie. Postrzeganie tego jako szerszego kontekstu naszego życia rozjaśnia nasze widzenie świata i pozwala zebrać odwagę.

Trzy wymiary Wielkiej Zmiany:

1. Działania mające na celu spowolnienie niszczenia Ziemi i zamieszkujących ją istot

Jest to prawdopodobnie najbardziej widoczny wymiar Wielkiej Zmiany – działania te obejmują całą pracę polityczną, legislacyjną i prawną konieczną dla zmniejszenia destrukcji, jak również akcje bezpośrednie: blokady, bojkoty, nieposłuszeństwo obywatelskie i inne formy odmowy. Kilka przykładów:

• Dokumentowanie konsekwencji ekologicznych i zdrowotnych Społeczeństwa Wzrostu Przemysłowego;

• Lobbing bądź protesty przeciwko Światowej Organizacji Handlu i międzynarodowym umowom handlowym, które zagrażają ekosystemom oraz podważają sprawiedliwość społeczną i gospodarczą;

• Informowanie o nielegalnych i nieetycznych działaniach korporacji.

• Organizowanie blokad i protestów w miejscach narażonych na zniszczenia ekologiczne, takich jak zagrożone wycinką stare kompleksy leśne lub miejsca składowania odpadów nuklearnych;

Tego rodzaju praca pozwala zyskać na czasie. Ratuje pewną ilość istnień, gatunków i kultur, a także część puli genetycznej, dla przyszłego zrównoważonego społeczeństwa. Ale jest niewystarczająca, aby spowodować jego powstanie.

2. Analiza przyczyn strukturalnych i tworzenie alternatyw

Drugi wymiar Wielkiej Zmiany jest równie ważny. Aby uwolnić siebie samych i naszą planetę od zniszczeń wyrządzanych przez Społeczeństwo Wzrostu Przemysłowego, musimy zrozumieć jego dynamikę. Czym są milczące porozumienia, które pozwalają na nieprzyzwoite bogacenie się niewielu, jednocześnie stopniowo zubażając resztę ludzkości? Jakie zazębiające się czynniki przywiązują nas do nienasyconej gospodarki, która używa naszej Ziemi jako magazynu zaopatrzeniowego i kanału ściekowego? Nie jest to przyjemny obraz i potrzeba odwagi oraz zaufania we własny zdrowy rozsądek, by móc przyjrzeć się temu z realizmem. Demistyfikujemy jednak w ten sposób funkcjonowanie globalnej gospodarki. Kiedy widzimy, jak ten system działa, jesteśmy mniej skłonni do demonizowania polityków i prezesów korporacji, którzy są jego niewolnikami. I pomimo całej oczywistej potęgi Społeczeństwa Wzrostu Przemysłowego możemy również zobaczyć jego kruchość – to, jak bardzo zależy od naszego posłuszeństwa, i to, że skazane jest na samounicestwienie.

Oprócz uczenia się o tym, w jaki sposób funkcjonuje obecny system, tworzymy również struktury alternatywne. W niezliczonych miejscach, jak zielone pędy pnące się do góry poprzez gruzy, wyrastają nowe rozwiązania społeczne. Nie oglądając się na naszych politykierów, organizujemy się i podejmujemy działania we własnych społecznościach. Wypływają one z naszej kreatywności i współpracy na rzecz życia, i choć mogą się wydawać marginalne, są nasionami przyszłości.

Niektóre z inicjatyw w tym wymiarze:

• Zebrania dyskusyjne (debaty) i grupy badawcze zajmujące się różnymi aspektami funkcjonowania systemu Społeczeństwa Wzrostu Przemysłowego;

• Strategie i programy pozbawionej przemocy obrony obywatelskiej;

• Zmniejszenie zależności od paliw kopalnych i energii nuklearnej poprzez przejście na energie odnawialne;

• Wspólnotowe rozwiązania życiowe, takie jak kooperatywy mieszkaniowe i eko-wioski.

• Ogrody społeczne, kooperatywy konsumenckie, rolnictwo wspierane przez społeczność, renaturalizacja cieków wodnych, waluty lokalne…

3. Zmiana świadomości

Te alternatywy strukturalne nie będą w stanie utrwalić się i przetrwać bez głęboko zakorzenionych wartości, które będą je mogły podtrzymać. Muszą one odzwierciedlać to, czego chcemy i w jaki sposób odnosimy się do Ziemi i siebie nawzajem. Innymi słowy, wymagają dogłębnej zmiany naszej percepcji rzeczywistości – i zmiana taka właśnie się dzieje, zarówno jako rewolucja kognitywna, jak i przebudzenie duchowe.

Coraz liczniej mnożą się postawy, które pozwalają na dokonanie tej zmiany, i mają one wiele źródeł. Powstają jako żal z powodu stanu świata, zadając kłam staremu paradygmatowi opartemu na koncepcjach skrajnego indywidualizmu i fundamentalnego oddzielenia poszczególnych jednostek. Powstają w odpowiedzi na przełomowe odkrycia nauki, które zaprzeczają twierdzeniom redukcjonizmu i materializmu, przedstawiając dowody na to, że wszechświat jest żywy. Powstają także na fali odrodzenia tradycji mądrości, przypominając nam ponownie, że cały nasz świat jest święty, wart uwielbienia i służby.

Różnorodne formy i składniki tego wymiaru to między innymi:

• Ogólna teoria systemów żywych;

• Głęboka ekologia i głęboki, dalekosiężny ruch ekologiczny;

• Duchowość stworzenia i teologia wyzwolenia;

• Buddyzm zaangażowany i podobne prądy w innych tradycjach;

• Odrodzenie tradycji szamańskich;

• Eko-feminizm;

• Eko-psychologia;

• Ruch na rzecz prostego życia.

Świadomość, którą uzyskujemy w trzecim wymiarze Wielkiej Zmiany, ratuje nas przed poddaniem się panice lub paraliżowi. Pozwala oprzeć się pokusie schowania głowy w piasek lub zwrócenia się przeciwko sobie nawzajem, w poszukiwaniu kozłów ofiarnych, na których można wyładować swój lęk i wściekłość.

źródło: Center for Ecoliteracy

Wskazówki dla aktywistów

Zaczynaj od wdzięczności

Być żywym w tym cudownym samoorganizującym się wszechświecie – uczestniczyć w tańcu życia i mieć zmysły, które pozwalają być tego świadomym, płuca, które ten świat wdychają, organy, które czerpią z niego pożywienie – jest cudem, którego nie da się wyrazić słowami. Wdzięczność za dar życia jest głównym źródłem wszystkich religii, znamieniem mistyków, źródłem każdej autentycznej sztuki. Co więcej, bycie żywym w tym czasie, kiedy możemy wybrać udział w samoleczeniu się naszego świata, to zaszczyt.

Nie bój się ciemności

Żyjemy w ciemnych czasach, przepełnionych cierpieniem i niepewnością. Podobnie jak żywe komórki będące częścią większego ciała, to naturalne, że czujemy traumę naszego świata. Więc nie obawiaj się bólu, którego doświadczasz, lub gniewu czy lęku, ponieważ są to reakcje wypływające z głębi twojej troski i prawdy o wzajemnym powiązaniu wszystkich istot. Współcierpienie jest prawdziwym znaczeniem współczucia.

Miej odwagę marzyć

Z tej ciemności może wyłonić się nowy świat – nie będący wytworem naszych umysłów, lecz raczej wyłaniający się z naszych snów. Pomimo że nie możemy zobaczyć jasno, jaki będzie, jesteśmy wezwani do zaproszenia przyszłości do naszej wyobraźni. Nigdy nie będziemy w stanie zbudować czegoś, czego najpierw nie umiłowaliśmy w naszych sercach.

Zakasaj rękawy

Wiele osób nie angażuje się w Wielką Zmianę, ponieważ jest tak wiele różnych spraw, które wydają się ze sobą nawzajem konkurować. Czy mam ratować wieloryby, czy też powinnam raczej pomagać maltretowanym dzieciom? Tak naprawdę wszystkie aspekty obecnego kryzysu odzwierciedlają ten sam błąd – stawianie swoich potrzeb na pierwszym miejscu i wykorzystywanie innych dla własnej korzyści. Z tego powodu wyleczenie jednego aspektu pomaga również wyleczyć inne. Po prostu poszukaj tego, nad czym kochasz pracować, i czerp z tego radość. Nigdy nie rób tego samotnie. Połącz się z innymi; będziecie inspirować się wzajemnie pomysłami i dodawać sił sobie nawzajem.

Zachowuj się stosownie do swojego wieku

Ponieważ każda z cząstek waszego ciała powstała w chwili, w której po raz pierwszy rozbłysły czas i przestrzeń, tak naprawdę jesteście tak starzy jak wszechświat. A więc gdy lobbujecie w biurze poselskim, odwiedzacie lokalny zakład użyteczności publicznej, świadczycie podczas wysłuchania publicznego w sprawie odpadów atomowych czy bronicie starego lasu sekwojowego, nie robicie tego z powodu jakiegoś osobistego kaprysu, lecz z pełną powagą waszych 15 miliardów lat.

źródło: Work That Reconnects Network

Tłumaczenie: Jan Skoczylas

Artykuł ukazał się w Zielonych Wiadomościach nr. 028/lipiec 2017, do ściągnięcia w formacie pdf: https://zielonewiadomosci.pl/numer/28/

Jeśli podoba Ci się to, co robimy, prosimy, rozważ możliwość wsparcia Zielonych Wiadomości. Tylko dzięki Twojej pomocy będziemy w stanie nadal prowadzić stronę i wydawać papierową wersję naszego pisma.

Jeżeli /chciałabyś/chciałbyś nam pomóc, kliknij tutaj: Chcę wesprzeć Zielone Wiadomości.

Powiązane artykuły

Uczmy się widzieć w ciemnościach pośród katastrofy „Szczepionka” na koronawirusa? Bioróżnorodność i walka ze zmianą klimatu Czy rzeczywiście mamy czas i narzędzia, by poradzić sobie ze zmianą klimatu? Zanim wielka fala zaleje świat Klimat a dobra wspólne