ISSN 2657-9596
Fot: Canva (thomaszsebok)

„Po pięknookiej sarnie nie noszą żałoby”, czyli poeci i poetki o zwierzętach

Afra Wierska
27/10/2025

Tytułowy cytat pochodzi z wiersza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej “Do mięsożerców”, który znalazł się w publikacji wydawnictwa Universitas “Opowiedz zwierzę. Poeci i poetki o zwierzętach”. Utwory zostały zebrane przez dr hab. Barbarę Niedźwiedzką – emerytowaną akademiczkę z UJ, aktywistkę prozwierzęcą, członkinię Światowej Rady Laudato Si’ Movement, wegankę, a także liderkę ruchu “Chrześcijanie dla zwierząt”. Barbara Niedźwiedzka przełamuje stereotypy i odważnie wkracza na niezbadany teren, jakim jest rozpoznanie poezji dotyczącej relacji zwierzę-człowiek. Sama weganką została późno – jest więc pełna wyrozumiałości dla osób, które nimi nie są, bo wie, że na przeszkodzie do weganizmu może stać niewiedza, brak przestrzeni życiowej lub jakiekolwiek inne uwarunkowania. Większość autorów i autorek wierszy jadła mięso, ale nie zmienia to faktu, że napisane przez nich utwory ukazują ich wrażliwość na cierpienie zwierząt. Nie są to jednak wiersze tylko o cierpieniu czy wyzysku, ale także o pięknie przyrody, która nas otacza. 

17 października o 18 w księgarni Wydawnictwa Czarnego w Warszawie na Nowolipkach odbyło się spotkanie z Barbarą Niedźwiedzką poprowadzone przez Dariusza Gzyrę – filozofa, działacza społecznego, publicystę, wykładowcę akademickiego oraz autora książki “Dziękuję za świńskie oczy” (2018). We wspominanym tomiku wierszy znalazła się także jego refleksja “Co po poezji w czasie bezwojnia?”. 

Podczas spotkania Barbara Niedźwiedzka wspomniała o tym, że swoją publikację wysłała do wielu wydawnictw, ale dopiero Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS wyraziło chęć wydania tej pracy. Czyżby utwory opisujące gehennę zwierząt, za którą odpowiedzialny jest człowiek, były zbyt kontrowersyjne? Na tomik składa się 200 wierszy, ale akademiczka podkreśla, że zebrała ich znacznie więcej. Wybór był trudny, dlatego myśli o wydaniu następnej części. Należy wspomnieć, że w wydanym zbiorze znalazły się jedynie te spisane w XX i XXI wieku, ale nie oznacza to, że nie pisano ich wcześniej. Pisano i to sporo. Autorka podczas spotkania wspominała chociażby utwory Adama Mickiewicza czy Cypriana Kamila Norwida, którego rysunki ozdabiają książkę. Na pytanie, dla kogo zebrała zebrałą wiersze odpowiada, że dla aktywistów i aktywistek. Po co? Dla inspiracji i do wykorzystania w swojej dalszej działalności.  Wierzy w to, że poezja potrafi poruszyć najbardziej, bo czasami ważniejsze jest to, co między wierszami, niż to, co słowa same w sobie znaczą.

 

Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.

Odkryj więcej z Zielone Wiadomości

Zasubskrybuj już teraz, aby czytać dalej i uzyskać dostęp do pełnego archiwum.

Czytaj dalej