Środowisko naukowe apeluje do UE o odrzucenie umowy z Mercosur
Do Przewodniczących Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej oraz Krajów Członkowskich UE,
Z wielkim niepokojem odnotowaliśmy podpisanie w dniu 28 czerwca tego roku umowy o wolnym handlu pomiędzy międzynarodową organizacją gospodarczą Mercosur (aktywne kraje członkowskie: Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj) a Unią Europejską. Umowa dotyczy między innymi eksportu produktów rolnych z krajów Mercosur do UE, przez co promuje postępujące wylesianie oraz industrializację rolnictwa w Ameryce Południowej, a jednocześnie zagraża lokalnej produkcji rolnej w Europie. Negocjacje w jej sprawie trwały prawie 20 lat, a podpisano ją w momencie, w którym nasilający się kryzys klimatyczno-ekologiczny zbliża się do punktu krytycznego, grożąc katastrofą [zob. np. 1, 2], czego wyrazem są również rosnące protesty oddolnych ruchów społecznych, wzywające rządy do działań – wspierane przez szerokie środowisko naukowe [2, 3].
Kryzys klimatyczno-ekologiczny jest wywołany emisją gazów cieplarnianych oraz dewastacją środowiska naturalnego. W stopniu znaczącym przyczynia się do niego część systemu produkcji żywności określana jako rolnictwo przemysłowe, oparte na wielkoobszarowych uprawach oraz fermach przemysłowych [4, 5]. Rolnictwo przemysłowe prowadzi do wylesiania, degradacji gleby, spadku bioróżnorodności obszarów rolniczych, produkuje duże ilości trudnych do oczyszczenia ścieków. Z tych powodów jest również nieodporne na zmieniające się warunki klimatyczno-środowiskowe [5]. Ponadto, transport żywości na duże odległości – samolotami, statkami, transportem samochodowym – generuje znaczną emisję gazów cieplarnianych.
Obecnie konieczne jest podejmowanie szeroko zakrojonych działań służących zahamowaniu dalszej eskalacji kryzysu środowiskowego oraz adaptacji do tych jego skutków, którym nie da się już zapobiec. Znaczne zwiększenie udziału lokalnych, rozproszonych gospodarstw rolnych w systemie produkcji żywności powinno być jednym z priorytetów [1, 5, 6]. Ograniczy to nie tylko emisję gazów cieplarnianych oraz degradację środowiska, ale co równie istotne – zwiększy lokalną suwerenność żywnościową w czasach rosnącej gwałtowności zmian środowiskowych [np. 5, 6]. Zahamuje też obserwowaną obecnie masową migrację ludności z terenów wiejskich do coraz gęściej zaludnionych miast. Spowodowane jest to m.in. spadkiem zatrudnienia w rolnictwie na skutek jego uprzemysłowienia i prowadzi do rosnących konfliktów społecznych. Podpisana umowa wręcz nasili ekspansję rolnictwa przemysłowego w obszarach wyjątkowo cennych z punktu widzenia ochrony globalnego klimatu i bioróżnorodności, ze wszystkimi negatywnymi skutkami wspomnianymi powyżej.
Umowa ta stoi też w jawnej sprzeczności z podpisaną 17.12 2018 przez ONZ Deklaracją Praw Chłopów i Chłopek oraz Innych Osób Pracujących na Wsi [6], mającą na celu między innymi właśnie wspieranie małych i średnich gospodarstw oraz lokalnej produkcji żywności. Umowa między UE a Mercosur doprowadzi do importu tanich produktów rolnych z Ameryki Południowej, z których cenami nie będą mogli konkurować lokalni rolnicy europejscy. Umowa jest też w sprzeczności z Celami Zrównoważonego Wzrostu, podpisanymi przez Unię Europejską 25.09 2015 [7], choćby przez to, że prowadzi do intensyfikacji transportu na duże odległości oraz do zmniejszenia udziału lokalnej produkcji żywności w Europie.
Ponadto, obecnie gwałtownie rośnie wylesianie terenów Puszczy Amazońskiej, między innymi pod uprawę soi i trzciny cukrowej oraz hodowlę bydła i drobiu. Przy zwiększonym imporcie (zgodnie z umową) tych produktów do Unii Europejskiej, trend ten będzie się jeszcze nasilać. Należy tutaj podkreślić, że wylesianie, szczególnie obszarów tak ważnych jak naturalne ekosystemy leśne Puszczy Amazońskiej, jest jedną z głównych przyczyn obecnego kryzysu klimatyczno-ekologicznego [1, 2, 8], powodując jednocześnie zabieranie terytoriów ludom rdzennym, co jest fundamentalnie sprzeczne z poszanowaniem praw człowieka.
W trosce o przyszłość, nie tylko przyszłych pokoleń, ale i obecnie żyjących osób, zwracamy się z apelem do nowego Parlamentu Europejskiego oraz do Krajów Członkowskich UE o natychmiastowe odstąpienie od umowy z Mercosur, a także wykluczenie dalszych negocjacji tego lub podobnych porozumień. Musi się to odbyć już teraz, by zatrzymać zarówno dewastację środowiska naturalnego przez koncerny przewidujące wzrost eksportu żywności z Ameryki Południowej do Unii Europejskiej na skutek podpisanej umowy, jak i upadek lokalnych gospodarstw w Europie.
Źródła:
[2] naukadlaprzyrody.pl/2018/01/31/naukowcy-ostrzegaja-wkrotce-moze-byc-za-pozno/
[3] naukadlaprzyrody.pl/2019/03/15/oswiadczenie-naukowcow-o-konsensusie-w-sprawie-zmiany-klimatu/
[4] www.ipcc.ch/2019/08/08/land-is-a-critical-resource_srccl/
[5] pl.boell.org/sites/default/files/atlas_rolny_strony_maly.pdf
[6] news.un.org/en/story/2018/12/1028881
[7] ec.europa.eu/europeaid/policies/sustainable-development-goals_en
[8] https://www.ucsusa.org/global-warming/stop-deforestation/whats-driving-deforestation
Naukowców chcących poprzeć apel prosimy o wypełnienie tej ankiety. Osoby niebędące naukowcami zapraszamy do wsparcia apelu tutaj.
źródło: Nauka dla przyrody
Sygnatariuszki i sygnatariusze apelu:
1. dr hab. Paulina Kramarz, prof. UJ, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
2. dr Zofia Prokop, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, pełnomocniczka Dziekana WB d.s. kryzysu klimatyczno-ekologicznego
3. dr hab. Maciej Pabijan, Instytut Zoologii i Badań Biomedycznych, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
4. prof. dr hab. Wiesław Babik, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
5. dr inż. Michał Stuglik, Centrum Genetyczne
6. mgr Artur Górecki, Instytut Botaniki, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
7. dr hab. Łukasz Michalczyk, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biologii
8. dr inż. Marta Niedzicka , Qiagen
9. dr Justyna Kierat, Nauka dla Przyrody
10. dr hab. Anna Stefanowicz, Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk
11. dr Marta Kras, Uniwersytet Gdański
12. mgr Monika Prus,
13. dr Aleksandra Walczyńska, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biologii
14. dr Marta Labocha-Derkowska, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński
15. prof. dr hab. Piotr Skubała, Uniwersytet Śląski
16. dr Maciej Grzybek, Zakład Parazytologii Tropikalnej, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny
17. dr hab. Marcin Kadej, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Biologicznych, Instytut Biologii Środowiskowej
18. dr Katarzyna Gacek-Bogucka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy (IHAR-PIB)
19. dr hab. Agnieszka Bednarska, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk
20. prof. dr hab. Ryszard Laskowski, Uniwersytet Jagielloński
21. dr hab. Agnieszka Pajdak-Stós, Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytet Jagielloński
22. dr Kasia Piwosz, Morski Instytut Rybacki-PIB; Instytut Mikrobiologii Czeskiej Akademii Nauk
23. dr Mateusz Płóciennik, Department of Invertebrate Zoology and Hydrobiology, Faculty of Biology and Environmental Protection, University of Łódź
24. prof. dr hab. Zuzanna Setkowicz, Uniwersytet Jagiellonski Wydzial Biologii
25. dr inż. Lech Buchholz, Świętokrzyski Park Narodowy
26. mgr Maciej Bonk, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk
27. mgr inż. Rafał Maciaszek, SGGW / Warsaw University of Life Sciences
28. mgr Aleksandra Kolanek, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego
29. dr inż. Anna Finkers-Tomczak, KeyGene
30. prof. dr hab. Mariusz Lamentowicz, UAM Poznań
31. dr Justyna Kubacka, Muzeum i Instytut Zoologii PAN
32. dr Bohdan Widła
33. mgr Dagmara Król, Uniwersytet Wrocławski
34. dr Mateusz Buczek, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński
35. dr hab. Szymon Zubek, Instytut Botaniki, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński
36. mgr Alicja Pawelec , Uniwersytet Warszawski
37. dr inż. Szymon Gackowski, Leave No Trace Master Educator
38. dr Robert Maślak , Instytut Biologii Środowiskowej, Uniwersytet Wrocławski
39. dr hab. Magdalena Ruta, prof. UJ, Wydz. Historyczny UJ
40. dr hab. Edyta Kotlińska-Hasiec
41. dr Anna Maria Łabęcka, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk o Środowisku
42. mgr Wojciech Doroszewicz, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Fundacja Terra Brasilis
43. dr Monika Bubka, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biologii
44. dr Magdalena Jarzębowska, Małopolskie Centrum Nauki
45. dr Paweł M. Owsianny , Nadnotecki Instytut UAM w Pile, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
46. dr Krystyna Nadachowska-Brzyska, Uppsala University
47. dr Krzysztof Dudek, AGH University of Science and Technology
48. dr hab. Krzysztof Gwosdz, Uniwersytet Jagielloński
49. mgr Bartłomiej Wocheń, Wydział BiOŚ, Uniwersytet Łódzki
50. mgr Paulina Dobrowolska , Uniwersytet Łódzki
51. dr hab. Krzysztof Gwosdz, Uniwersytet Jagielloński
52. dr Karolina Kuszewska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
53. mgr Weronika Janeczko , Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii
54. dr hab. Hajnalka Szentgyörgyi, Instytut Botaniki, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
55. dr Joanna Malita-Król, Instytut Religioznawstwa, Uniwersytet Jagielloński
56. prof. dr hab. Aleksandra Gaweda, Uniwersytet Śląski w Katowicach
57. prof. dr hab. Szymon Malinowski, Uniwersytet Warszawski
58. dr hab. Renata Tandyrak, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie
59. dr Joanna Puchalska , Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego
60. prof. dr hab. Krzysztof Janeczko, Jagiellonian University
61. mgr Michał Banaś, ING PAN
62. dr Magdalena BUDZISZEWSKA , Uniwersytet Warszawski
63. mgr inż. Diana Twardak, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
64. dr hab. Wawrzyniec Konarski, Akademia Finansów i Biznesu Vistula
65. dr Beata Czyż, Uniwersytet Wrocławski
66. dr Maciej Grodzicki , Uniwersytet Jagielloński
67. prof. dr hab. Paweł Koperski, Uniwersytet Warszawski
68. mgr inż. Teresa Jagielska, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie
69. prof. dr hab. Wiesław Banyś, Uniwersytet Śląski
70. dr hab. Anna Orczewska , Katedra Ekologii, Uniwersytet Śląski w Katowicach
71. dr hab. prof. UWr Krzysztof Świerkosz, Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wroclawskiego
72. dr hab. Mirosława Huflejt-Łukasik, Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski
73. dr Maciej Konopiński, Instytut Ochrony Przyrody PAN
74. dr Robert Kalak,
75. dr Krystyna Kozioł, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska
76. dr Rafał Ruta, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski
77. dr Wojciech Drzewicki , Uniwersytet Wrocławski
78. mgr Mateusz Meserszmit , Uniwersytet Wrocławski
79. dr Paweł Nejfeld,
80. dr Beata Anna Polak, Pracownia Pytań Granicznych UAM Poznań
81. prof. dr hab. Tomasz Polak, Pracownia Pytań Granicznych UAM Poznań
82. dr Sebastian Szklarek, Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN w Łodzi, autor bloga Świat wody
83. mgr Anna Zięcik, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk
84. dr hab. Katarzyna Wojczulanis-Jakubas, Uniwersytet Gdański
85. dr Bogusław Szulc, Algin
86. mgr Grzegorz Grudziński, MIM UW
87. dr Kataryna Jaśko, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii
88. dr Izabela Wieczorek , Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
89. dr hab. Michał Marczak, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
90. dr inż. Anna Dyląg , Politechnika Łódzka
91. dr Piotr Kubkowski, Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski
92. dr inż. Szymon Śniegula, Instytut Ochrony Przyrody PAN
93. prof. dr hab. Tomasz Wesołowski, Pracownia Biologii Lasu Uniwersytetu Wrocławskiego
94. dr hab. Dariusz Wysocki, Wydział Biologii, Uniwersytet Szczeciński
95. dr hab. Krzysztof Kujawa, Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN
96. dr Andrzej Laskowski, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
97. dr Piotr Zieliński, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński
98. prof. dr hab. Paweł Koteja, Uniwersytet Jagielloński
99. dr Barbara Pietrzak, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski
100. dr Kamil Bartoń, Instytut Ochrony Przyrody PAN
101. mgr Jakub Witold Bubnicki, Instytut Biologii Ssaków PAN
102. mgr inż. Kaja Wójcik, Akademia Górniczo-Hutnicza
103. dr Piotr Bentkowski, INSERM / Sorbonne Université
104. dr Marek Krukowski,
105. mgr Milena Karlińska-Nehrebecka, Sigmund Freud University Wien
106. dr Barbara Biernacka-Fiałkowska, Uniwersytet Jagielloński
107. dr hab. Przemysław Płonka, Uniwersytet Jagielloński
108. dr Magdalena Śliwińska-Konior,
109. dr Kamila Fiałkowska, Uniwersytet Warszawski
110. dr Tomasz Kosiek, Uniwersytet Rzeszowski
111. dr hab. Władysław Polcyn, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Wydział Biologii
112. mgr Monika Opałek, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński
113. dr hab. Maria Kościńska-Pajak, Uniwersytet Jagielloński
114. mgr Tomasz Gaczorek, Instytut Nauk o Środowisku UJ
115. dr Magdalena Herdegen-Radwan, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań
116. dr Justyna Świdrak, Instytut Psychologii PAN
117. dr Anna Urbanowicz, Instytut Chemii Bioorganicznej PAN
118. dr inż. Julian Zubek, Uniwersytet Warszawski
119. mgr Monika Król, nauczyciel
120. Lek. Bartosz Kaczmarek, UM Łódź
121. dr hab. Marcin Czarnołęski, Jagiellonian University
122. dr Maria J. Golab, Instytut Ochrony Przyrody PAN
123. dr Ewa Śliwińska, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk
124. dr inż. Natalia Kolecka, Uniwersytet Jagielloński, IGiGP
125. mgr Maciej Mętrak, Uniwersytet Warszawski
126. dr hab. Antoni Amirowicz, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków
127. mgr Krzysztof Kolenda, Zakład Biologii Ewolucyjnej i Ochrony Kręgowców, Uniwersytet Wrocławski
128. dr Maja Lisowska, Uniwersytet Śląski / Polskie Konsorcjum Polarne
129. dr hab. inż. arch. Anna Januchta-Szostak, Wydział Architektury, Politechnika Poznańska
130. dr hab. Wojciech Fiałkowski, Uniwersytet Jagielloński
131. dr inż. Katarzyna Maciejewska, Politechnika Warszawska
132. dr Anna Stepien, ETH Zurych, Szwajcaria
133. dr hab. Monika Wojtaszek-Dziadusz, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
134. dr hab. Andrzej Wuczyński, Instytut Ochrony Przyrody PAN
135. mgr Stanisław Bury, Instytut Nauk o Środowisku, Uniwersytet Jagielloński
136. dr Łukasz Mikołajczyk, Instytut Ochrony Przyrody PAN
137. prof. dr hab. Mirosława Sokołowska-Mikołajczyk, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
138. mgr Agata Malinowska, IBB PAN
139. mgr Eliza Kondzior, Instytut Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk
140. dr Anna Fijarczyk, Laval University
141. mgr inż. Mateusz Będkowski , Szkoła Główna Gospodarstwa wiejskiego w Warszawie
142. dr hab. Jacek Bieroń, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
143. dr hab. Tomasz Postawa, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, Kraków
144. mgr Katarzyna Wiącek, Doktorantka w Instytucie Kulturoznawstwa, UWr
145. dr Joanna Drzewińska-Chańko, Katedra Badania Różnorodności Biologicznej, Dydaktyki i Bioedukacji, Uniwersytet Łódzki
146. [PhD Candidate] Kiryl Zach, University of Cambridge, UK
147. [PhD Candidate] Daniel Borek, Ghent University, Belgium
148. Dr. Sylvain Glémin, CNRS, France
149. Dr. Katerina Guschanski, Uppsala University, Sweden
150. Dr. Cécile Meunier, Université Rennes 1, France
151. [PhD Candidate] Anna Nydahl, Uppsala University, Sweden
152. Dr. Elina Immonen, Department of Ecology and Genetics, Uppsala University, Sweden
153. dr Honorata Nawrocka-Bogusz, Instytut Ochrony Zdrowia, PWSZ Piła, Polska
154. dr Joanna Kajzer-Bonk, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Polska
Powiązane artykuły
Jeśli nie zaznaczono inaczej, materiał nie może być powielany bez zgody redakcji.