„Ekopsychologia. Przywracanie ziemi. Uzdrawianie umysłu”. Książka, która zmienia spojrzenie na świat

W świecie, w którym coraz wyraźniej dostrzegamy rozdarcie między cywilizacyjnym postępem a naturą, pojawia się książka przypominająca o czymś fundamentalnym — o naszej pierwotnej więzi z Ziemią i o tym, jak bardzo nasze zdrowie psychiczne jest związane ze zdrowiem planety. Po trzydziestu latach polski czytelnik otrzymuje tłumaczenie przełomowego zbioru esejów, których wspólnym przesłaniem jest afirmacja życia – w nas i wokół nas.

„Ekopsychologia. Przywracanie ziemi. Uzdrawianie umysłu” pozwala czytelnikom uczestniczyć w ponad trzydziestoletniej dyskusji łączącej psychologię i ekologię. Publikacja pokazuje, że nasze problemy psychiczne są odbiciem się ran zadanych planecie. Współczesne wyzwania, takie jak lęk ekologiczny, depresja klimatyczna czy poczucie alienacji są reakcją na degradację środowiska i utratę więzi z naturą. Świadomość tego związku otwiera nas na nową perspektywę — odkrywamy, że grunta, woda, powietrze i wszystkie inne formy życia są tkanką naszego własnego ciała. To nie jest metafora, lecz głębokie biologiczne i duchowe doświadczenie jedności.

To nie jest zwykła publikacja — pod redakcją Theodorea Roszaka, Mary E. Gomes i Allena D. Kannera powstał zbiór esejów afirmujących życie — zarówno nasze własne, jak i toczące się wokół nas. Wśród autorów są postaci wybitne, takie jak James Hillman, Lester R. Brown czy inni myśliciele, których refleksje zapraszają do głębokiego przemyślenia naszych relacji z naturą oraz wyzwań epoki „późnego antropocenu”. Ta książka stawia przed nami nowe pytania o to, jak leczyć nie tylko umysł jednostki, lecz także wspólnotę całej planety.

„Doświadczenie separacji jest niezbędnym kontekstem dla dominacji; dominacja jest źródłem eksploatacji. A zatem niszczymy nasz habitat — sam fundament naszego przetrwania jako gatunku.”- Robert Greenway

Jednym z najważniejszych przesłań publikacji jest pojęcie odpowiedzialności jako aktualnej mocy. Każdy z nas ma zdolność do transformacji świata — poprzez nasze wybory, działania i sposób, w jaki dbamy o Ziemię, my faktycznie kształtujemy planetę. To oznacza, że jesteśmy odpowiedzialni nie z poczucia winy, lecz z poczucia głębokiej solidarności i mocy. To nie jest ciężarem, lecz największym potencjałem naszej egzystencji.

We wstępie pojawia się pytanie, które staje się kluczem do całej lektury: czy troska o Ziemię i nasze osobiste życie może zaprowadzić nas ku bardziej trwałej i zdrowszej przyszłości? Przez całą publikację przewija się idea nierozdzielności kondycji naszego umysłu i kondycji środowiska. Książka uczy nas również, że autentyczne doświadczenie natury — dotyk kory drzewa, widok błękitnego nieba, czucie ziemi pod nogami — zmienia nas w sposób głębszy niż jakikolwiek intelektualny argument. Kiedy naprawdę dotykamy świata przyrody i pozwalamy mu dotykać nas, ulegamy głębokim przeobrażeniom, które zdolne są odmienić naszą percepcję i naszą psychikę.

Książka nie tylko otwiera oczy na ten związek, lecz również wprowadza koncepcję „ekologicznego nieświadomego” – głębokiego, często nieuświadomionego połączenia między psychiką a naturą. Wskazuje, że nasze współczesne odbytkowienie od przyrody, nasze skupienie wyłącznie na ludzkich projektach i celach, prowadzi do głębokiej ślepoty wobec bogatego, żywego świata wokół nas. Ta ślepota odbija się w naszych umysłach jako lęk, depresja i bezradność. Świadome otwarcie na ten związek oraz emocjonalne zaangażowanie w los Ziemi może stanowić terapię dla współczesnego człowieka, dając nadzieję i siłę dla odbudowy oraz harmonii.

„Zapomnieliśmy coś, co kiedyś znali i praktykowali nasi przodkowie -szacunek dla tajemnicy i pokorę wobec nieskończonej złożoności świata przyrody” – Ralph Metzner

Polska edycja dzieła światowego

Polskie wydanie, które ukazało się 30 października 2025 roku, to zasługa tłumacza Jana Skoczylasa, któremu poprzez precyzyjny i wyczuwalny przekład, udało mu się zachować głębię i moc oryginalnych esejów, czyniąc je dostępnymi dla polskiego czytelnika. Wydawnictwo Oficyna Związek Otwarty przyniósł tę publikację na polski rynek — to wyjątkowa szansa, by te kluczowe idee zyskały nowe życie i rezonans w naszej rzeczywistości. To zaproszenie do refleksji i do działania — zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym.

„Ekopsychologia” uruchamia w nas poczucie głębokiej odpowiedzialności i nadziei, zachęcając do odbudowy relacji z naturą, która jest źródłem życia i harmonii. Przypomina, że nasze problemy psychiczne są często odbiciem ran, jakie planeta nosi od dekad. Ta książka może naprawdę poszerzyć horyzonty i stać się początkiem osobistej oraz zbiorowej przemiany.

Warto po nią sięgnąć, bo to lektura, która nie tylko zmienia spojrzenie na świat, ale i inspiruje do prawdziwej rewolucji w myśleniu o relacjach człowiek–natura. Ostatecznie ratowanie planety jest ratowaniem nas samych — i zrozumienie tego może otworzyć drzwi do nowej, głębokiej harmonii między nami a żywą Ziemią.

---

Książkę można nabyć w wydawnictwie Oficyna Związek Otwarty

Autorzy: Theodore Roszak, Mary E. Gomes, Allen D. Kanner (redakcja)
Tłumaczenie: Jan Skoczylas
Wydawca: Oficyna Związek Otwarty
Patronat medialny: Zielone Wiadomości Miesięcznik Dzikie Życie​